/ 30 lat GPW

Warszawska giełda funkcjonuje już nieprzerwanie od 30 lat. Początki rynku kapitałowego były w Polsce pełne wyzwań i trudności, ale dzięki rozwojowi i postępowi udało się nam wypracować najsilniejszą pozycję w Europie Środkowej. Dziś na warszawskiej giełdzie swoje oszczędności pomnaża setki tysięcy krajowych inwestorów indywidualnych, a nasz rynek stał się cennym źródłem finansowania dla krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw.

Rynek kapitałowy w Polsce był tworzony praktycznie od podstaw, stąd możliwe było oparcie funkcjonowania giełdy na nowoczesnych, jak na tamte lata, rozwiązaniach, takich jak dematerializacja papierów wartościowych i elektroniczny system handlu. Pierwsza sesja giełdowa odbyła się 16 kwietnia 1991 r. i wzięło w niej udział 7 domów maklerskich. Notowanych wtedy było 5 spółek: Tonsil (producent głośników), Krosno (huta szkła), Kable (producent kabli), Exbud (firma budowlana) i Próchnik (producent odzieży). Żadna z nich nie jest już dziś obecna na warszawskim parkiecie. Najdłużej przetrwał Próchnik, który opuścił parkiet w styczniu 2019 roku. W tamtym okresie giełda w Warszawie była trzecią z kolei, po Węgrzech i Słowenii, którą uruchomiono w tym rejonie Europy.

Na początku rozwój GPW był powolny. Ze względu na mały wolumen obrotów sesje giełdowe odbywały się tylko raz w tygodniu, a transakcje zawierane były w systemie notowań jednolitych. Z czasem przebywało spółek, sesja giełdowa trwała coraz dłużej i odbywała się coraz częściej. A przede wszystkim przybywało inwestorów, którzy nieraz musieli stać w długich kolejkach, chcąc zawrzeć transakcję albo wziąć udział w giełdowym debiucie.

Pamiętajmy, że historia rynków kapitałowych w Polsce jest o wiele dłuższa niż ostatnie 30 lat. Pierwsza giełda papierów wartościowych w Polsce została otwarta w Warszawie 12 maja 1817 roku. Tym samym byliśmy w wąskim gronie krajów posiadających własną giełdę. Sesje na warszawskim parkiecie trwały wtedy tylko godzinę dziennie, a handlowano głównie wekslami i obligacjami. Z kolei handel akcjami rozwinął się na szerszą skalę dopiero w drugiej połowie XIX wieku.
W okresie pomiędzy I a II wojną światową giełdy w Polsce działały na podstawie rozporządzenia Prezydenta o organizacji giełd. Oprócz warszawskiej istniały także giełdy papierów wartościowych w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie. Jednak to w stolicy koncentrowało się 90% obrotów.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej na warszawskim parkiecie było notowane około 130 różnych papierów: od obligacji skarbowych, bankowych i municypalnych, po listy zastawne i akcje. W 1945 roku, po zakończeniu działań wojennych, próbowano reaktywować działalność warszawskiej giełdy. Bezskutecznie - narzucony Polsce model gospodarki centralnie planowanej nie pozwolił na jej odrodzenie. Musieliśmy cierpliwie czekać do lat 90.

Ostatnie dwa lata na GPW mijały pod znakiem szerokiego napływu nowych inwestorów. Co za tym idzie, wzrósł również udział inwestorów indywidualnych w obrotach na Rynku Głównym. Krajowy rynek coraz częściej jest też postrzegany jako dobre miejsce do gromadzenia majątku na emeryturę, co umożliwiają preferencyjne konta IKE i IKZE.

W ciągu minionych trzech dekad działalności GPW przeszła od małego, lokalnego parkietu, po obecny status rynku rozwiniętego. Motorem napędowym zmian gospodarczych była prywatyzacja, rozwój rynku kapitałowego, silny wzrost PKB oraz bogacenie się społeczeństwa. Z czasem nasz rynek zaczął przyciągać również zagraniczne spółki oraz zagraniczny kapitał.

Dziś możemy się pochwalić największą giełdą Europy Środkowej. Na obu rynkach GPW jest ponad 800 spółek, a ich kapitalizacja to ponad bilion 135 mld złotych. Inwestorzy mają do dyspozycji akcje notowane na Rynku Głównym oraz NewConnect, a także szeroki wybór obligacji i instrumentów pochodnych.