/ Kręcimy się w kółko, czyli cykle w praktyce

Inwestor musi szybko się przyzwyczaić, że nic nie trwa wiecznie – ani hossa, ani bessa. Podobnie jest z gospodarką, która nieustannie porusza się w cyklach i wędruje od spowolnienia i kryzysu do ożywienia i ekspansji. Trzeba to zaakceptować i jak najszybciej nauczyć się jak rozpoznawać, w którym momencie cyklu jesteśmy.

Gospodarka ma swoje wzloty i upadki, które bez wątpienia przekładają się na giełdę. Początkującym inwestorom cykle sprawiają dużo problemów, bo od razu zaczynają od trudnych teorii ekonomicznych. Żeby lepiej zrozumieć jak poszczególne cykle działają w praktyce, najlepiej zacząć od prostych pojęć i zrozumienia realnej gospodarki – dopiero później przyjdzie czas na różne bardziej naukowe teorie.

Hossa, bessa i konsolidacja

Początkujący inwestor skupia się głównie na wykresach giełdowych. Tu widać gołym okiem jaki mamy trend: czy ceny akcji rosną, spadają czy są na podobnym poziomie. W tym przypadku mówimy o popularnych pojęciach takich jak hossa, bessa i konsolidacja. Te pojęcia wiążą się jednak tylko z ruchem cen – teoretycznie gospodarka może radzić sobie dobrze, ale na giełdzie może być konsolidacja, a nawet bessa.

Inwestorzy nigdy nie wyceniają instrumentów optymalnie – to zrozumiałe, akcje kupują przecież ludzie, którym zawsze towarzyszą emocje. Co jakiś czas zdarzają się jednak skrajne sytuacje, gdy na giełdzie optymizm sięga szczytów lub gdy pesymizm jest dużo większy niż realne problemy gospodarki. Żeby zrozumieć te zależności i określić kiedy jest lepszy moment na zakup, a kiedy na sprzedaż akcji, trzeba oderwać się nieco od samych wykresów i zrozumieć jak działa gospodarka.

Od kryzysu do kryzysu

Cykl koniunkturalny to nic innego jak powtarzające się zachowania gospodarki. Dzielimy go na cztery etapy, z czego każdy z nich ma swoje specyficzne elementy.

Pierwszy etap to spowolnienie. Hamują inwestycje, spadają ceny, firmy mniej zarabiają, a cała gospodarka ewidentnie zwalnia.

Spowolnienie może przerodzić się w recesję, chociaż dzisiaj używamy częściej słów krach lub kryzys. To najniższy punkt cyklu i widać tu wyraźnie wzrost bezrobocia, obawy przedsiębiorców, obniżenie stopy życiowej konsumentów, wyraźne ograniczenie inwestycji, problemy z płynnością w firmach.

Gdy recesja osiągnie już swoje maksimum, gospodarka wraca powoli do normy. Mówimy wtedy o ożywieniu, czyli odwracamy poprzednie procesy. Przedsiębiorcy są ostrożni, ale firmy zaczynają lepiej zarabiać, rosną inwestycje, widać też powolny wzrost cen.

Szczyt koniunktury nazywamy boomem bądź przegrzaniem gospodarki. Optymizm konsumentów i przedsiębiorców osiąga wtedy szczyty, co przekłada się na szybki wzrost cen. Jest łatwy dostęp do finansowania, więc coraz chętniej się zadłużamy, z optymizmem patrząc w przyszłość.

Te elementy wydają się oczywiste, gdy o nich czytamy, ale cała sztuka to umiejętność określenia, w którym momencie cyklu jesteśmy i dostosowanie do tego swojej strategii w inwestowaniu.

Ile kosztuje pieniądz?

Wspomniane cykle zależą w dużej mierze od tego ile kosztuje pieniądz. Tu wchodzi w grę pojęcie polityki monetarnej, którą każdy inwestor musi doskonale rozumieć. W Polsce zajmuje się nią Rada Polityki Pieniężnej. Eksperci pracujący przy Narodowym Banku Polskim ustalają jaka jest wysokość stóp procentowych, które z kolei określają ile dosłownie „kosztuje pieniądz”.

Wysokość stóp procentowych określa w praktyce jak drogie są kredyty, a jak oprocentowane depozyty w bankach. To z kolei przekłada się bezpośrednio na gospodarkę. Gdy mamy niskie stopy procentowe, zwiększa się dostęp do kapitału i naturalnie sprzyja to inwestowaniu. Gdy z kolei gospodarka się przegrzewa, podwyższenie stóp procentowych może ją hamować. W ten sposób RPP może interweniować, czy to pobudzając czy studząc gospodarkę.

Więcej o cyklach dowiesz się również z Rozdziału 1 Akademii Inwestowania